Căng thẳng ảnh hưởng tới trí nhớ của bạn như thế nào?

Một chút căng thẳng có thể là động lực tuyệt vời, điều này chắc hẳn bạn cũng cảm nhận được. Tuy nhiên, căng thẳng kéo dài có thể tạo ra nhiều trở ngại hơn là lợi ích. Căng thẳng có thể ức chế cách chúng ta hình thành và truy xuất ký ức, đồng thời ảnh hưởng đến cách bộ nhớ vận hành.

Căng thẳng là một phản ứng dây chuyền biểu hiện về thể chất, cảm xúc hoặc tinh thần. Cuối cùng, nó có thể ảnh hưởng đến cách bạn hoạt động hàng ngày, bao gồm cả trí nhớ của bạn hoạt động tốt như thế nào. Có hai loại căng thẳng khác nhau, cả hai đều gây ra phản ứng sinh lý trong cơ thể:

• Căng thẳng cấp tính xảy ra đột ngột và chỉ kéo dài trong một khoảng thời gian ngắn, có thời điểm bắt đầu và kết thúc được xác định rõ ràng
• Căng thẳng mãn tính là tình trạng căng thẳng kéo dài trong thời gian dài và không có kết thúc rõ ràng. Khi bị căng thẳng mãn tính, cơ thể luôn trong tình trạng báo động sinh lý. Loại căng thẳng này được chứng minh là có tác động đến trí nhớ nhiều hơn là căng thẳng cấp tính.

Căng thẳng ảnh hưởng đến trí nhớ như thế nào?

Cortisol là một loại hormone gây căng thẳng nổi tiếng trong cơ thể, được sản xuất ở tuyến thượng thận. Cortisol được giải phóng vào cơ thể trong phản ứng chiến đấu hoặc bỏ chạy của chúng ta—chế độ sinh tồn của cơ thể trong tình huống căng thẳng hoặc bị đe dọa. Hãy coi cortisol như một chuông báo cháy, cảnh báo cơ thể phản ứng với mối nguy hiểm bằng cách chống lại mối đe dọa (dập tắt lửa) hoặc chạy trốn khỏi nó.

Cortisol rất quan trọng đối với chức năng của phản ứng đó vì nó có thể kích hoạt các phản ứng, bao gồm:

• Tăng nhịp tim, huyết áp và nhịp thở
• Chuyển hướng lưu lượng máu đến các nhóm cơ chính và não
• Tắt tất cả các chức năng cơ thể không cần thiết, bao gồm cả những chức năng kiểm soát kích thích và sản xuất nước tiểu

Tuy nhiên, khi nồng độ cortisol vẫn cao bất thường hoặc tăng đột biến kéo dài, nó có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho cơ thể (ví dụ như tăng cân, tiêu hóa kém và huyết áp cao). Nó cũng có thể ảnh hưởng đến trí nhớ ngắn hạn và làm việc. Trí nhớ ngắn hạn là khả năng ghi nhớ những mẩu thông tin nhỏ trong một khoảng thời gian giới hạn. Trí nhớ làm việc là việc sử dụng và xử lý thông tin nhận được từ trí nhớ ngắn hạn. Nó cho phép bộ não sắp xếp một số khái niệm hoặc mẩu thông tin cùng một lúc và quyết định hành động cần thực hiện.

Căng thẳng có thể ảnh hưởng đến trí nhớ vì nó có khả năng khiến các khớp thần kinh ở vùng hải mã và vỏ não trước trán thoái hóa dần theo thời gian. Hãy chia nhỏ câu đó:

• Các khớp thần kinh là các kết nối trong não cho phép chúng ta xử lý, nhớ lại và lưu trữ thông tin.
• Hồi hải mã là một phần của bộ não được cho là trung tâm của cảm xúc và trí nhớ.
• Vỏ não trước trán là phần trước của não được cho là chịu trách nhiệm về hành vi nhận thức phức tạp, biểu hiện tính cách và ra quyết định.

Vì vậy, về cơ bản, căng thẳng có thể gây khó khăn cho việc xử lý, thu hồi và lưu trữ thông tin trong các phần não chịu trách nhiệm về trí nhớ, cảm xúc, hành vi nhận thức, biểu hiện tính cách và ra quyết định.

Ngoài ra, người ta đã chứng minh rằng căng thẳng có thể khiến não bạn bị thu nhỏ một cách đáng kể. Lượng cortisol dư thừa có thể giết chết hoặc ngừng sản xuất tế bào thần kinh mới (tế bào thần kinh trong não) và các khớp thần kinh. Do tiếp xúc nhiều lần và kéo dài với cortisol khi chúng ta già đi, các khớp thần kinh có thể co lại và biến mất.

Căng thẳng cũng khiến chất độc xâm nhập vào não của bạn. Hàng rào máu não, lớp phủ bảo vệ não, có thể bị suy yếu do căng thẳng. Sự suy yếu này có thể cho phép chất độc hoặc các chất có hại khác xâm nhập vào não, bao gồm cả các gốc tự do có thể giết chết tế bào thần kinh.

Sự thoái hóa các bộ phận của não do cortisol có thể gây ra chứng hay quên. Nó cũng được coi là một trong những nguyên nhân chính gây ra chứng mất trí nhớ ở người cao tuổi.

Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là căng thẳng chỉ là một thành phần gây mất trí nhớ. Các yếu tố khác, chẳng hạn như thiếu ngủ, cũng góp phần gây ra tình trạng thoái hóa trí nhớ.

Căng thẳng có thể ảnh hưởng đến cách ký ức được hình thành. Khi bị căng thẳng, con người gặp khó khăn hơn trong việc tạo ra những ký ức ngắn hạn và biến những ký ức ngắn hạn đó thành ký ức dài hạn.

Nếu bị căng thẳng trong một sự kiện, chúng ta có thể gặp khó khăn hơn trong việc ghi nhớ chính xác các chi tiết của sự kiện sau đó. Đây là một phần lý do tại sao nhiều khi bạn nhìn thấy một sự kiện nào đó, bạn khẳng định chắc nịch về việc mình đã chứng kiến sự việc ấy một cách rõ ràng, nhưng chúng ta hoàn toàn có thể bị nhầm lẫn.

Kí ức cũng có thể thay đổi sau khi nó được hình thành. Trên thực tế, mỗi khi truy xuất một bộ nhớ, con người tô màu nó bằng trải nghiệm hiện tại về nó. Giống như khi bạn lấy một thứ gì đó ra khỏi kệ và sau đó đặt nó trở lại, bạn đã để lại dấu vân tay trên vật thể đói. Nghiên cứu cho thấy rằng nếu một người bị hỏi và cung cấp thông tin sai lệch về điều gì đó họ đã trải qua, thông tin đó sẽ tô màu trí nhớ của họ và ảnh hưởng đến những gì họ nghĩ rằng họ đã trải qua và thông tin này (vì nó gần đây hơn bản thân sự kiện) sẽ dễ nhớ lại hơn. Đây là lý do tại sao những ký ức sai lầm có thể được tạo ra với những dòng nghi vấn có chủ đích.

Một trong những phát hiện thú vị nhất là căng thẳng có thể cản trở việc hình thành ký ức nếu nó xảy ra trước hoặc trong quá trình mã hóa, thời gian ký ức được hình thành. Ngoài ra, nếu tài liệu đang học có liên quan trực tiếp đến tác nhân gây căng thẳng, trí nhớ thực sự được cải thiện. Thậm chí tốt hơn, căng thẳng sau mã hóa thực sự cũng cải thiện quá trình hình thành và truy xuất bộ nhớ.

Căng thẳng làm tăng cortisol, nhưng lượng cortisol không liên quan trực tiếp đến tác động của căng thẳng đối với trí nhớ.

Điều thú vị là phụ nữ uống thuốc tránh thai ít bị ảnh hưởng tiêu cực hơn.

Căng thẳng cũng có thể dẫn đến kiệt sức và điều này có thể dẫn đến suy giảm nhận thức, bao gồm các vấn đề về sự chú ý và trí nhớ làm việc.

Cải thiện trí nhớ của bạn khi bị căng thẳng

Có một số điều bạn có thể làm để cải thiện trí nhớ khi căng thẳng. Những kỹ thuật này cũng giúp kiểm soát căng thẳng. Một trong những điều quan trọng nhất bạn có thể làm là tự chăm sóc bản thân: ngủ đủ giấc, ăn uống lành mạnh và quản lý căng thẳng.

Dưới đây là một số gợi ý mà bạn có thể áp dụng:

Tự rèn luyện các bài tập thở và các kỹ thuật khác. Một nghiên cứu về các học viên cảnh sát trong quá trình huấn luyện đã phát hiện ra rằng việc huấn luyện tâm lý có thể cải thiện khả năng nhớ lại của các học viên đã trải qua căng thẳng so với những người không học và thực hành các kỹ thuật này. Các kỹ thuật đã được sử dụng bao gồm các bài tập thở, một kỹ thuật quản lý căng thẳng phổ biến; hình ảnh hoạt động trí óc, liên quan đến việc tưởng tượng một cách sinh động về thực hành và thành công; và sự tập trung chú ý. Điều này có nghĩa là, khi căng thẳng, bạn có thể tập trung vào hơi thở và tập trung sự chú ý, cũng như tưởng tượng một cách sinh động bản thân đạt được mục tiêu; điều này đã được chứng minh lợi ích.

Tập thể dục. Một nghiên cứu đã kiểm tra tác động của một chương trình tập thể dục nhịp điệu đối với những người bị suy giảm trí nhớ cho thấy rằng một chương trình tập thể dục kéo dài 12 tuần thực sự đã cải thiện trí nhớ của họ so với những người không đăng ký tham gia chương trình này.

Các đối tượng tham gia vào nghiên cứu đã bị suy giảm nhận thức nhẹ do ảnh hưởng của tình trạng kiệt sức do căng thẳng, vì vậy những kết quả này đặc biệt phù hợp với những người bị căng thẳng.

Thực hành chánh niệm. Những người gặp căng thẳng và các vấn đề về trí nhớ cũng thường gặp vấn đề về giấc ngủ. Người ta cũng quan sát thấy rằng những người thực hành chánh niệm thường ít bị căng thẳng hơn và ít gặp vấn đề về trí nhớ hơn.

Chánh niệm thực sự giảm thiểu các vấn đề về giấc ngủ có thể ảnh hưởng đến trí nhớ và tạo ra các vấn đề. Điều này cũng chứng tỏ rằng thực hành chánh niệm có thể giúp ích cho trí nhớ của bạn không chỉ bằng cách giảm thiểu căng thẳng có thể làm suy yếu nó mà còn tạo ra giấc ngủ chất lượng hơn.

Tìm hiểu một số thủ thuật. Có một số thủ thuật đơn giản như nắm chặt tay hoặc di chuyển mắt từ bên này sang bên kia cũng có thể giúp củng cố trí nhớ của bạn tốt hơn trong những tình huống căng thẳng.

Xem thêm: 8 mẹo giúp bạn vượt qua căng thẳng dễ dàng

Căng thẳng ảnh hưởng rất nhiều đến cuộc sống của chúng ta và mặc dù không phải lúc nào bạn cũng có thể loại bỏ hoàn toàn căng thẳng đó, nhưng bạn có thể học cách quản lý nó theo cách giúp hỗ trợ sự tự cải thiện trong nhiều lĩnh vực của cuộc sống, bao gồm cả cải thiện trí nhớ.

Modarlet 200mg - Modafinil

❎ Modafinil là loại thuốc tăng khả năng hoạt động của não bộ hợp pháp được FDA chấp nhận, giúp não độ của bạn sắc bén hơn, giải quyết công việc, học tập tốt hơn phổ biến nhất trên thế giới.

❎ Công dụng tăng cường trí nhớ, sự tập trung, sự sáng tạo, động lực làm việc, tăng cường khả năng ra quyết định hoặc khả năng điều hành ở những người dùng khỏe mạnh. Thuốc cũng giúp loại bỏ mệt mỏi tinh thần trong vài giờ.

❎ Modalert của Sun Pharma là Modafinil được tìm kiếm nhiều nhất, giá cả phải chăng nhất và chất lượng cao nhất trên thị trường.